သတိထားစရာ မ်က္လံုးစိမ္းႏွင့္ သတၱဝါ

လူဟူ၍ ျဖစ္လာ ၾကၿပီဆိုလွ်င္ မ်က္လံုးစိမ္းႏွင့္ သတၱဝါကို တစ္နည္းမဟုတ္ တစ္နည္း ဆံုဖူးၾကမည္။ သတိထား မိေသာ္႐ွိ မထားမိေသာ္႐ွိ ခ်က္လံုး စိမ္းတို႔ႏွင့္ အၾကည့္ခံ ဖူးၾကသလို မိမိ မ်က္လံုးတို႔လည္း စိမ္းသြား တတ္ၾကသည္။ ေသခ်ာတာတစ္ခုကေတာ့ မ်က္လံုး စိမ္းႏွင့္ သတၱဝါ သည္ မလိုလားစရာ အလြန္ေကာင္းသည္။

ကြ်န္ေတာ္ေျပာခ်င္ေသာ မ်က္လံုးစိမ္းႏွင့္ သတၲဝါမွာ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ Green-eyed Monster ကို တိုက္႐ိုက္ ျပန္ထားျခင္းျဖစ္ သည္။ အဂၤလိပ္တို႔က မနာလိုစိတ္ (Jealousy) ကို ထိုသို႔တင္စားေခၚေဝၚ ျခင္းျဖစ္ သည္။ Green with envy “မနာလိုစိတ္တို႔ ထိပ္တက္ေဆာင့္” သည္ဟုလည္း သံုးတတ္ၾကသည္။ မနာလိုစိတ္ကို အစိမ္းေရာင္ႏွင့္ အဂၤလိပ္တို႔ ဘာေၾကာင့္ရည္ညႊန္းသည္ကိုကား ကြ်န္ေတာ္ မသိပါ။ ကြ်န္ေတာ္ သိ တာက မ်က္လံုးစိမ္းတို႔ကို ကြ်န္ေတာ္ မႏွစ္ျမိဳ႔။ ကိုယ့္ကိုယ္ လည္း အၾကည့္မခံခ်င္၊ ကိုယ္ကလည္း မၾကည့္ခ်င္။ မ်က္လံုးစိမ္းတို႔ ကိုယ္ေပၚသို႔ ေရာက္ေနလွ်င္ စိတ္ မသိုးမသန္႔ ခံစားရတတ္သလို မိမိမ်က္လံုး စိမ္းေနလွ်င္လည္း မိမိကိုယ္ကို ေအာက္တစ္ဆင့္ေရာက္ သြားသကဲ့သို႔ ခံစားရေသာေၾကာင့္ပင္။ ကိုယ္ပိုင္သည့္ မ်က္လံုးအစံု စိမ္းသြားမွာေတာ့ ပိုေၾကာက္သည္။

အျခားသူ၏ မ်က္လံုးစိမ္းသည္မွာ သူ႔စိတ္အခံႏွင့္ ပိုဆိုင္ျပီး မိမိမ်က္လံုးမွာ မိမိႏွင့္ ပိုဆိုင္သည္။ မိမိမ်က္လံုး စိမ္းသြား လွ်င္ ထိုမ်က္လံုး ရစ္ဝဲခံရေသာသူသည္ မိမိထက္ တစ္ေနရာရာတြင္ သာသည္ကို ဝန္ခံလိုက္သလို ျဖစ္သြား သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ မိမိက သူ႔ေလာက္အဆင့္ မရွိေၾကာင္း မိမိကိုယ္ကို ေၾကညာလိုက္ျခင္းပင္။ ေစ့ေစ့ ေတြး ၾကည့္လွ်င္ အေတာ္အခံရခက္လိမ့္မည္။ မနာလိုျခင္းမွာ ေခတၲခဏသာ ၾကာသည္ ျဖစ္ေစ မုန္းတီးျခင္း တစ္မ်ိဳး ပင္ျဖစ္ ေသာေၾကာင့္ မိမိမုန္းေသာသူသည္ မိမိထက္သာေနသည္ဟု သိလိုက္ရျခင္းမွာ ကသိကေအာက္ ႏိုင္လွေပမည္။

သို႔ေသာ္ မိမိမ်က္လံုးစိမ္းသြားမွန္း သိလိုက္ရန္ မလြယ္။ စကၠန္႔ ပိုင္း မိနစ္ ပိုင္း ေလာက္မွ်သာ ၾကာတတ္သလို လူဆို သည္ မွာ မိမိစိတ္ကို သိေလ့မရွိေသာေၾကာင့္ မ်က္လံုးစိမ္း မစိမ္း မသိလိုက္တတ္။ မိမိထက္ ႐ုပ္ေျဖာင့္လွ်င္ မ်က္လံုး စိမ္းတတ္သလို မိမိထက္ ေငြေၾကး သံုးစြဲႏိုင္လွ်င္ မ်က္ လံုး စိမ္းတတ္ျပန္သည္။ ပညာေတာ္ေနလွ်င္၊ ဆန္႔က်င္ဘက္ လိင္တို႔၏ အေရးေပးအလြန္ခံေနရလွ်င္၊ ရာထူးရာခံ ၾကီးျမင့္ေန လွ်င္ စသည္စသည္ မိမိထက္ တစ္ခုခုသာသူႏွင့္ေတြ႕လွ်င္ မ်က္လံုးတို႔ စိမ္းသြား တတ္သည္။

မ်က္လံုးစိမ္းျခင္းမွာ လူတို႔၏ ေမြးရာပါျဖစ္ပံုရသည္။ အုပ္စုဖြဲ႕ ေနတတ္ေသာ သတၲဝါ (Social Animal) ျဖစ္သည့္ လူတို႔တြင္ အဖြဲ႕ ေကာင္းစားေရးဟူေသာ ညဥ္ကေလးရွိသလို အဖြဲ႕တြင္း မိမိအေျခ အေနေကာင္းေရး ညဥ္ကေလးလည္း ရွိေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိထက္ သာသူေတြ႕လွ်င္ မနာလိုစိတ္ျဖစ္ေပၚရသည္။ မနာလိုစိတ္ အားၾကီး လာေသာအခါ ထိုသူကို တစ္နည္းနည္းျဖင့္ နိမ့္က်သြားေအာင္ လုပ္ လိုစိတ္၊ ျပိဳင္ဆိုင္လို စိတ္ေပၚလာမည္။ အုပ္စုတြင္းတြင္ မိမိအေျခ အေနေကာင္းေအာင္ ၾကိဳးစားရန္ ေစ့ေဆာ္ခ်က္တစ္ခုပင္။ သို႔ေသာ္ ယင္းသည္ ငါႏိုင္လွ်င္ သူရံႈး၊ သူႏိုင္လွ်င္ ငါရံႈး Zero Sum သေဘာ တရား ျဖစ္ေနသည္။ မိမိအေျခ အေနေကာင္းရန္ ၾကိဳးစားရင္းျဖင့္ အုပ္စု အက်ိဳးစီးပြား က်ဆင္းသြားတတ္သည္။

မ်က္လံုးစိမ္းျခင္းမွာ တကယ္တမ္းေတာ့ ကာယကံရွင္ စိမ္းသူ တို႔အဖို႔ အေတာ္ပူေလာင္ပါသည္။ နိပါတ္ေတာ္လာ ရြဲကုန္သည္ဇာတ္ တြင္ ဘုရားေလာင္းရြဲကုန္သည္ ေရႊခြက္ၾကီးရသြားသည္ကို ေဒဝဒတ္ ေလာင္းရြဲကုန္ သည္ မနာလိုစိတ္ ၾကီးမားစြာျဖစ္ရာမွ ေနာက္ဆံုး ႏွလံုးကြဲကာ ေသပြဲဝင္ခဲ့ရသည္ အထိ။ ေဒဝဒတ္ေလာင္း၏ စိမ္းသြား ေသာမ်က္လံုးသည္ ေသရာသို႔ပါ ပါသြားျပီး ထိုဘဝမွစေသာအျငိဳးသည္ ဘုရားေလာင္းႏွင့္ ေဒဝဒတ္ၾကံဳသည့္ဘဝတိုင္းထိ ေတာက္ေလွ်ာက္ လိုက္ပါသြားခဲ့သည္။ ေဒဝဒတ္သည္ အလားအလာေကာင္း ပါလ်က္ႏွင့္ သူ႔ဘဝသည္ ဘုရားေလာင္းကို ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီးလုပ္ ျခင္းျဖင့္သာ သံသရာတစ္ေလွ်ာက္ အခ်ိန္ကုန္ခဲ့ရျခင္းမွာ မ်က္လံုးကို မထိန္းႏိုင္ေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။

အပူဆိုသည္မွာ လူတစ္ဦးမွတစ္ဦးသို႔ အလြယ္တကူ ကူးသည္ ျဖစ္ရာ မ်က္လံုးစိမ္းရွင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ၾကံဳဆက္ဆံေနရသူမ်ားအတြက္ မွာလည္း ပူေလာင္လွသည္။ ပူေလာင္႐ံုျဖင့္မျပီး၊ ထိုသူတို႔ႏွင့္ လက္တြဲ လုပ္ကိုင္ ရေသာ မိသားစုေရး၊ အလုပ္အကိုင္၊ တိုင္းေရးျပည္ေရး စသည္ တို႔တြင္ပါ အခက္အခဲမ်ားစြာ ၾကံဳရသည္။ မ်က္လံုးစိမ္းသြားျပီဆိုလွ်င္ ခံစားခ်က္ကဲ (Emotional) ေနသည့္အတြက္ေၾကာင့္ အက်ိဳးသင့္ အေၾကာင္းသင့္ မစဥ္းစား (Rational) ႏိုင္ေတာ့။ ေရွ႕မတိုးႏိုင္ျခင္း၊ မကြဲသင့္ပဲကြဲ၊ မျပဲသင့္ပဲျပဲျခင္းမ်ား၏ လက္သည္ကိုၾကည့္လွ်င္ ေနာက္ကြယ္တြင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ Green-eyed Monster ရွိေန တတ္သည္။ 

မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈ မရွိသူမ်ား၊ စိတ္တြင္ လံုျခံဳမႈမရွိသူမ်ား (Insecure) ၏ မ်က္လံုးမ်ားသည္ အလြယ္တကူ စိမ္းေလ့ရွိသည္။ အရည္အခ်င္း နည္းေသာသူတို႔လည္း မ်က္လံုးမ်ား ခပ္ျမန္ျမန္ စိမ္းတတ္သည္။ သို႔ေသာ္ အရည္အခ်င္းနည္းတိုင္း မ်က္လံုးစိမ္းလြယ္ သည္ကားမဟုတ္။ စိတ္ထားတတ္လွ်င္ မ်က္လံုးစိမ္းႏႈန္းကို ထိန္းထားႏိုင္ေပသည္။ ျပိဳင္ဆိုင္ လိုစိတ္ အလြန္ၾကီးသူမ်ားသည္လည္း မ်က္လံုးစိမ္း လြယ္တတ္သည္။

တစ္ဖန္ မ်က္လံုးစိမ္းတတ္သူမ်ားသည္ “ေရတြင္းထဲမွ ဖား သူငယ္” ကဲ့သို႔ နယ္က်ဥ္းသူ၊ အျမင္က်ဥ္းသူမ်ားျဖစ္တတ္သည္။ သူတို႔သည္ ေနရာ ကြက္ကြက္ေလးတြင္သာ ေနရာရေရး ျပိဳင္ဆိုင္တတ္ သူ မ်ားျဖစ္သည္။ အျပင္ ေလာက က်ယ္ကို မသိ၊ စိတ္လည္း မဝင္စား။ အျပင္ ေလာကကိုသာ လွမ္းၾကည့္လွ်င္ မိမိ ျပိဳင္ရမည့္သူမ်ားသည္ ျမန္မာမ်ား သာမကဘဲ ဗီယက္နမ္မ်ား၊ ထိုင္းမ်ား၊ ဂ်ပန္မ်ားျဖစ္သည္ကို သိေသာေၾကာင့္ မနာလိုစိတ္ နည္းသြားေပမည္။

သို႔ေသာ္ မနာလိုစိတ္ကိုယ္၌က ႏိႈင္းယွဥ္ျခင္း Comparing မွ လာသည္ျဖစ္ရာ အနီးအနားမွ သူမ်ားေၾကာင့္သာ မနာလိုစိတ္ ျဖစ္ေပၚ ေပသည္။ အေကာင္အထည္ကို အလြယ္တကူ ျမင္ရသူမ်ားႏွင့္ မိမိကိုယ္ ကို ႏိႈင္း ယွဥ္ရန္ အလြယ္ဆံုးမဟုတ္ပါလား။ အေဝးမွလူ၊ မိမိက ရွိမွန္းပင္ မသိေသာသူကို မနာလို မည္သို႔ျဖစ္ႏိုင္မည္နည္း။ အိမ္နီးနား ခ်င္းအခ်င္းခ်င္း၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္အခ်င္းခ်င္း၊ သူငယ္ခ်င္းအခ်င္းခ်င္း၊ ေဆြမ်ိဳး အခ်င္း ခ်င္း အၾကားတြင္သာ မနာလိုစိတ္ျဖစ္ေလ့ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မ်က္လံုးစိမ္းတို႔သည္ မိမိအျမဲေတြ႔ၾကံဳေနသူမ်ား၊ မိမိခ်စ္ခင္ သူမ်ား၊ မိမိဘဝထဲမွ ပုဂိၢဳလ္မ်ားထံ လာဖို႔သာမ်ားရာ ေက်ာခ်မ္းစရာ ပင္။ သို႔ေသာ္ မ်က္လံုး စိမ္း၏ သေဘာသဘာဝကိုယ္၌က အနီးသို႔သာ ၾကည့္တတ္ရာ မည္သို႔ေရွာင္ရွားမည္နည္း။ မ်က္လံုးစိမ္းကို ေရွာင္ဖို႔ရန္ကား မလြယ္ပါ။ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း ရွိသမွ် မ်က္လံုးစိမ္းတို႔ ရွိေနမည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ မ်က္လံုး စိမ္း လြယ္ေသာ အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ စိမ္းခဲေသာ အသိုင္းအဝိုင္းဟူကား ရွိေနပါသည္။ စိတ္ေကာင္းရွိသူ၊ မရွိသူ၊ ေဆာင့္ၾကြားၾကြားႏိုင္သူ၊ မႏိုင္သူ မည္သူ႔ကိုမဆို မ်က္လံုးစိမ္းတို႔ ရစ္ဝဲလာႏိုင္ေသာ္လည္း စိတ္ ေကာင္းရွိသူ၊ ႏွိမ့္ခ်တတ္သူသည္မူ မ်က္လံုးစိမ္းတို႔ဒဏ္မွ ေယဘုယ်အားျဖင့္ သက္သာႏိုင္သည္။ မ်က္လံုးစိမ္းႏွင့္ အၾကည့္ခံရျခင္းမွာ အျခားသူမ်ား၏ အသိအမွတ္ျပဳခံရျခင္း တစ္မ်ိဳးလည္းျဖစ္သည္။ မိမိထံတြင္ ထိုသူတပ္မက္ သတိထားစရာ မ်က္လံုးစိမ္းႏွင့္ သတၱဝါ ေသာအရာတစ္ခုခု ရွိေနျခင္းကို ထိုသူကိုယ္တိုင္က အသိအမွတ္ ျပဳလိုက္ျခင္းသေဘာ ျဖစ္သည္။ မ်က္လံုးစိမ္းျဖင့္ ၾကည့္လိုက္သည္ႏွင့္ အၾကည့္ခံရသူသည္ မိမိထက္ တစ္ဆင့္တက္သြားေပသည္။

မ်က္လံုးစိမ္းကို ရင္ဆိုင္ရျခင္းသည္ မႏွစ္ျမိဳ႕ဖြယ္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ မ်က္လံုးစိမ္းကို ေၾကာက္ေသာေၾကာင့္ မိမိကိုယ္ကို လွ်ိဳလြန္း ျခင္းမ်ိဳး၊ ႏွိမ့္ခ်သင့္သည္ထက္ အလြန္အမင္း ႏွိမ့္ခ်ျခင္းမ်ိဳးကိုမူ မလုပ္ သင့္ပါ။ မ်က္လံုးအလြယ္တကူစိမ္းတတ္ေသာသူတို႔သည္ စိတ္မလံုျခံဳေသာသူမ်ားျဖစ္ရာ သူတို႔ကို က႐ုဏာမသက္လွ်င္ ေသာ္မွ သူတို႔၏ စိတ္အေျခခံကို နားလည္လွ်င္ မိမိတြင္ တန္ျပန္ ေဒါသ ျဖစ္ျခင္း ေလ်ာ့သြား မည္။ အၾကည့္ကို ေရွာင္လႊဲျခင္းထက္ မိမိမ်က္လံုးမစိမ္းေရးကို အဓိက ထားသင့္သည္ဟု ကြ်န္ေတာ္ထင္သည္။ အထူးသျဖင့္ ေပတံကိစၥျဖစ္သည္။ မိမိ၏တန္ဖိုးကို ဘာေပတံျဖင့္ တိုင္းမ လဲ။ လူဆိုသည္မွာ မိမိတန္ဖိုးကို ဥႆံုတန္ဖိုး (Absolute Value) ႏွင့္တိုင္းခဲျပီး အျခားသူမ်ားႏွင့္ ယွဥ္ကာတိုင္း (Relative Value) တတ္သည္။ အရပ္ေျခာက္ေပ ရွည္ေသာ္လည္း မိမိအိမ္နီးခ်င္းက ေျခာက္ေပ သံုးလက္မ ရွိေနလွ်င္ ပုသြားသည္ဟု ခံစားရျခင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အျခားသူႏွင့္ မတိုင္းလွ်င္ မိမိထက္ ထိုသူသာစရာ မရွိေတာ့။ ထိုအခါ မ်က္ လံုးတို႔ စိမ္းခြင့္မရွိေတာ့။

သို႔ေသာ္ ပုထုဇဥ္သာျဖစ္ေနေသးလွ်င္ မ်က္လံုးတို႔ စိမ္းျမဲစိမ္းေနေလ့ရွိသည္။ ကုစားရန္နည္းတစ္နည္းမွာ မိမိစိတ္ကို မိမိၾကည့္ တတ္ေအာင္ လုပ္ထားျခင္းပင္ (self-awareness ၊ self-reflection) မိမိစိတ္ကို မိမိ ၾကည့္ေသာ အေလ့အက်င့္ လုပ္ထားလွ်င္ ေဒါသျဖစ္က ေဒါသျဖစ္မွန္းသိသည္၊ ေလာဘစိတ္ျဖစ္က ေလာဘျဖစ္မွန္းသိသည္၊ မနာလိုစိတ္ျဖစ္ပါက ျဖစ္မွန္းသိတတ္သည္။ သိလိုက္သည္ႏွင့္ စိတ္၏ သေဘာမွာ ရပ္ သြား၊ ေပ်ာက္ပ်က္သြားသည္။ ထိုအခါ မနာလိုစိတ္ အဓြန္႔မရွည္ေတာ့။

မိမိပတ္ဝန္းက်င္သည္ မ်က္လံုးစိမ္းလြယ္ေသာ ပတ္ဝန္းက်င္ ျဖစ္ေနလွ်င္ ေနရထိုင္ရ က်ဥ္းၾကပ္သည္။ အဓိကအလုပ္ထက္ မ်က္လံုးတို႔ စိမ္းလာမည္ကို သတိထားေနရသျဖင့္ အလုပ္အကိုင္ မေျပာင္ေျမာက္ေတာ့။ မ်က္လံုးစိမ္းျခင္းသည္ လူမ်ိဳးအလိုက္ အေတြ႕ ရမ်ားေသာ စ႐ိုက္ လကၡဏာ (National Character) ျဖစ္ေနလွ်င္ အမ်ားအက်ိဳးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ခဲယဥ္းျပီး ႏိုင္ငံ ေရွ႕သို႔ ေရြ႕ရန္ ခဲယဥ္းေပမည္။ “တစ္ေယာက္ကအစ တစ္ရာ” ဆိုသလို မ်က္လံုး တို႔ မစိမ္းလြယ္ေအာင္ မိမိကစ သတိကပ္ႏိုင္ပါမူ “ေနေပ်ာ္ေသာပတ္ဝန္း က်င္” ကို ဖန္တီးႏိုင္မည္ျဖစ္ျပီး တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ပူး ေပါင္း ေဆာင္ ရြက္ႏိုင္မည္ျဖစ္ကာ ႏိုင္ငံဖြံ႕ျဖိဳးေရးကိုပါ ေဆာင္ၾကဥ္းႏိုင္လိမ့္မည္။ အေရး အၾကီး ဆံုးမွာ မိမိမ်က္လံုးတို႔ အလြယ္တကူ မစိမ္းဖို႔ပင္။
မင္းညွိစံ
source:ရိုးရာေလး

Posted in: ေဆာင္းပါး